ترس یک واکنش طبیعی و ضروری است که به ما کمک میکند تا از خطرات جانی و روحی دوری کنیم. اما گاهی این ترس به حدی شدید میشود که باعث اختلال در رشد، یادگیری و سلامت کودکان میشود. ترس کودکان ممکن است به دلایل مختلف از جمله عوامل ژنتیکی، تجارب منفی، الگوبرداری از والدین یا سایرین، نقص شناختی یا عدم آگاهی از محرک ترسناک بوجود آید.
به طور کلی، ترس کودکان در سنین مختلف متفاوت است و با تغییرات رشدی و شناختی همراه است. برخی از ترسهای رایج در کودکان عبارتند از:
- ترس از جدایی از والدین یا نگهدارندگان
- ترس از تاریکی، هول، هولاکوپتر، صدای بلند و غیره
- ترس از حشرات، حیوانات، پزشکان، سوزن و غیره
- ترس از موقعیتهای اجتماعی مانند سخنرانی در کلاس، دوست یابی، مسخره شدن و غیره
- ترس از عملکردهای تحصیلی مانند خواندن، نوشتن، ریاضی و غیره
- ترس از رویدادهای نامطلوب مانند جنگ، فقر، بحران خانوادگی، بلا و غیره
برای کمک به کودکان برای غلبه بر ترسهایشان، لازم است که والدین چند نکته را در نظر داشته باشند:
- به کودک خود گوش دهید و ترسهایش را جدّي بگیرید. سعي كنيد با صبر و حوصله با كودك خود صحبت كنيد و دليل ترسش را پي ببريد. به كودك خود بگوييد كه شما درك مي كنيد كه چقدر سخت است كه از چيزي بترسي.
- به کودک خود حمایت هيجاني بدهيد. كودك خود را در آغوش بگيريد و به او بگوييد كه شما هميشه در كنارش هستيد و به او كمك مي كنيد. از كلمات مثبت و تشويق كننده استفاده كنيد و اعتماد به نفس كودك خود را بالا ببريد.
- به کودک خود راه حلهای مناسب بیاموزید. به كودك خود نشان دهيد كه چگونه مي توان با ترسها مقابله كرد. برخي از راه حلها عبارتند از:
- استفاده از تصورات مثبت و خلاقانه برای تغییر دیدگاه نسبت به محرک ترسناک. به عنوان مثال، اگر کودک شما از هیولا زیر تخت میترسد، میتوانید به او بگویید که هیولا یک دوست جدید است که با او بازی میکند.
- استفاده از تکنیکهای آرامش بخش مانند تنفس عمیق، شمارش، خواندن دعا یا شعر، گوش دادن به موسیقی، نقاشی و غیره.
- استفاده از اشیاء یا فعالیتهای راحت کننده مانند عروسک، پتو، کتاب، بازی و غیره.
- استفاده از روش تمرین تدریجی برای روبرو شدن با ترسها. به کودک خود بگویید که هر روز کمی بیشتر با محرک ترسناک در تماس باشد و به او جایزه بدهید.
- به کودک خود الگو باشید. نشان دهید که شما هم از بعضی چیزها میترسید ولی چگونه با آنها مقابله میکنید. به کودک خود بگویید که ترسیدن طبیعی است ولی نباید اجازه داد که ترسها زندگی مان را کنترل کنند.
ترس یک واکنش طبیعی و ضروری است که به ما کمک میکند تا از خطرات جانی و روحی دوری کنیم. اما گاهی این ترس به حدی شدید میشود که باعث اختلال در رشد، یادگیری و سلامت کودکان میشود. ترس کودکان ممکن است به دلایل مختلف از جمله عوامل ژنتیکی، تجارب منفی، الگوبرداری از والدین یا سایرین، نقص شناختی یا عدم آگاهی از محرک ترسناک بوجود آید.
به طور کلی، ترس کودکان در سنین مختلف متفاوت است و با تغییرات رشدی و شناختی همراه است. برخی از ترسهای رایج در کودکان عبارتند از:
- ترس از جدایی از والدین یا نگهدارندگان
- ترس از تاریکی، هول، هولاکوپتر، صدای بلند و غیره
- ترس از حشرات، حیوانات، پزشکان، سوزن و غیره
- ترس از موقعیتهای اجتماعی مانند سخنرانی در کلاس، دوست یابی، مسخره شدن و غیره
- ترس از عملکردهای تحصیلی مانند خواندن، نوشتن، ریاضی و غیره
- ترس از رویدادهای نامطلوب مانند جنگ، فقر، بحران خانوادگی، بلا و غیره
برای کمک به کودکان برای غلبه بر ترسهایشان، لازم است که والدین چند نکته را در نظر داشته باشند:
- به کودک خود گوش دهید و ترسهایش را جدّي بگیرید. سعي كنيد با صبر و حوصله با كودك خود صحبت كنيد و دليل ترسش را پي ببريد. به كودك خود بگوييد كه شما درك مي كنيد كه چقدر سخت است كه از چيزي بترسي.
- به کودک خود حمایت هيجاني بدهيد. كودك خود را در آغوش بگيريد و به او بگوييد كه شما هميشه در كنارش هستيد و به او كمك مي كنيد. از كلمات مثبت و تشويق كننده استفاده كنيد و اعتماد به نفس كودك خود را بالا ببريد.
- به کودک خود راه حلهای مناسب بیاموزید. به كودك خود نشان دهيد كه چگونه مي توان با ترسها مقابله كرد. برخي از راه حلها عبارتند از:
- استفاده از تصورات مثبت و خلاقانه برای تغییر دیدگاه نسبت به محرک ترسناک. به عنوان مثال، اگر کودک شما از هیولا زیر تخت میترسد، میتوانید به او بگویید که هیولا یک دوست جدید است که با او بازی میکند.
- استفاده از تکنیکهای آرامش بخش مانند تنفس عمیق، شمارش، خواندن دعا یا شعر، گوش دادن به موسیقی، نقاشی و غیره.
- استفاده از اشیاء یا فعالیتهای راحت کننده مانند عروسک، پتو، کتاب، بازی و غیره.
- استفاده از روش تمرین تدریجی برای روبرو شدن با ترسها. به کودک خود بگویید که هر روز کمی بیشتر با محرک ترسناک در تماس باشد و به او جایزه بدهید.
- به کودک خود الگو باشید. نشان دهید که شما هم از بعضی چیزها میترسید ولی چگونه با آنها مقابله میکنید. به کودک خود بگویید که ترسیدن طبیعی است ولی نباید اجازه داد که ترسها زندگی مان را کنترل کنند.